Xi lanh là gì? Phân loại các loại xi lanh phổ biến hiện nay

1. Xi lanh là gì?

Xi lanh là bộ phận nơi piston di chuyển để tạo lực truyền động, thường gặp trong các hệ thống cơ khí, động cơ và thiết bị công nghiệp. Tùy theo nguyên lý hoạt động và ứng dụng, xi lanh được chia thành nhiều loại khác nhau như: xi lanh khí nén, xi lanh thủy lực, xi lanh điện và xi lanh động cơ đốt trong.

2. Các loại xi lanh phổ biến hiện nay

2.1. Xi lanh động cơ đốt trong

Là loại xi lanh dùng trong động cơ xăng, dầu hoặc cồn. Trong quá trình đốt cháy nhiên liệu bên trong xi lanh, áp suất tạo ra sẽ đẩy piston chuyển động, sinh công giúp động cơ vận hành. Đây là loại xi lanh phổ biến trong ô tô, xe máy, máy phát điện…

2.2. Xi lanh khí nén

Xi lanh khí nén là thiết bị sử dụng khí nén để tạo lực đẩy piston chuyển động tuyến tính. Đây là loại xi lanh được ứng dụng nhiều trong dây chuyền sản xuất tự động, robot công nghiệp…

Cấu tạo chính gồm:

• Thân xi lanh

• Piston

• Trục piston

• Lỗ cấp khí

• Lỗ thoát khí

Phân loại xi lanh khí nén:

• Xi lanh khí nén một chiều

• Xi lanh khí nén hai chiều

• Xi lanh ống lồng

• Xi lanh quay

• Xi lanh không thanh dẫn

2.3. Xi lanh thủy lực

Xi lanh thủy lực là thiết bị truyền động sử dụng chất lỏng không nén (thường là dầu thủy lực) để tạo ra chuyển động tuyến tính. Xi lanh thủy lực hoạt động với áp suất cao, tạo ra lực lớn hơn nhiều so với xi lanh khí nén.

Cấu tạo: phức tạp hơn xi lanh khí nén, bao gồm thân xi lanh, piston, trục piston, phớt, ống dầu…

Phân loại:

• Theo số tầng: xi lanh đơn, xi lanh nhiều tầng

• Theo chiều tác động: một chiều, hai chiều

• Theo kết cấu: xi lanh ghép gu-rông, xi lanh hàn

2.4. Xi lanh điện

Xi lanh điện là thiết bị truyền động tuyến tính sử dụng mô-tơ điện để chuyển đổi điện năng thành chuyển động cơ học. Cấu tạo bao gồm vít dẫn, đai ốc và bộ điều khiển điện.

Ưu điểm nổi bật:

• Độ chính xác cao

• Tiếng ồn thấp

• Dễ điều khiển và lập trình

• Thân thiện môi trường

Nhược điểm:

• Chi phí đầu tư ban đầu cao

• Ít phù hợp cho môi trường công nghiệp khắc nghiệt như xi lanh thủy lực

2.5. Xi lanh máy ép đùn (nòng cảo)

Xi lanh máy ép đùn hay còn gọi là nòng cảo, sử dụng chủ yếu trong máy ép nhựa. Xi lanh này chịu nhiệt cao, chịu mài mòn và ăn mòn tốt, thường được chế tạo bằng thép hợp kim.

Đặc điểm:

• Độ dày > 30mm

• Nhiệt độ làm việc > 200°C

• Ứng dụng cho vật liệu có chứa sợi thủy tinh

3. So sánh xi lanh khí nén và xi lanh thủy lực